Circulaire koolstofopbouw voor een betere bodem

Het organische stofgehalte van de Vlaamse landbouwgronden vertoont een duidelijk dalende trend. Dit is niet alleen negatief voor de bodemkwaliteit en de bijbehorende opbrengstgarantie naar de toekomst toe. Het toont ook aan dat de landbouwsector aan koolstofafbraak doet op zijn intensief beteelde gronden. In tijden van toenemende maatschappelijke interesse voor de klimaatproblematiek is dat niet het signaal dat de sector wenst te geven. Het opslaan van koolstof in de bodem onder de vorm van organische stof is zo belangrijk voor de bodem dat het gezien kan worden als een levensverzekering. Het is de drijvende kracht van zoveel andere factoren (waterhuishouding, vasthouden nutriënten, …) die in klimatologisch onzekere tijden nog extra belangrijk zijn. Daarmee heeft koolstof een sterke hefboomwerking die op lange termijn enorm belangrijk zal zijn.

Dit project richt zich op een toename van het organische stofgehalte door in te zetten op kringlooplandbouw en via het gebruik van beschikbare reststromen. Van stalmest over compost en miscanthus tot houtsnippers zijn verschillende strategieën die een antwoord kunnen bieden op de problematiek van vandaag. Het project focust zich op het sluiten van kringlopen. Zo biedt het ook kansen op samenwerkingsverbanden in het platteland die vandaag nog onvoldoende benut worden. Door demonstratie van de mogelijkheden van de eerder genoemde bodemverbeteraars willen de partners de landbouwers mogelijkheden aanreiken om de bodem voldoende te voeden en dit binnen het stringente kader van de mestwetgeving.

Omwille van de bestaande reglementering en in het kader van goede landbouwpraktijken is het niet mogelijk om (terug) volledig op dierlijke mest te teren om een antwoord te bieden op deze problematiek. Gelukkig zijn er in tijden van kringlooplandbouw verschillende alternatieven. Die zijn echter maar beperkt gekend omdat ze niet op landbouwbedrijven beschikbaar zijn of omdat landbouwers er onvoldoende mee vertrouwd zijn. Daarom wil dit project alternatieve mogelijkheden als compost, miscanthus, houtsnippers, … demonstreren. Op die manier kan aan de sector getoond worden dat de beschikbaarheid van organisch materiaal groter is dan wat vandaag wordt aangenomen, zodat dit project een nieuwe stap vormt in het sluiten van kringlopen in de open ruimte.

Door gebruik te maken van circulaire producten (vb. houtsnippers afkomstig van houtkantenbeheer), wordt tevens ingezet op het behoud van het landschap dat ons Vlaamse platteland zo kenbaar maakt.